Càrvi
Carum carvi
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Charui, Charièi, Charuei, Chervi, Cherui.
Noms en français : Carvi, Cumin des prés.
Descripcioun :Lou càrvi (o charui e si varianto dins lis Aup) es uno fino Apiaceae que trachis dins li prado de mountagno. La cambo èi boutisso, la racino blanco en fusèu e óudouranto, e li fueio primo, dous à tres cop divisado e penado. Li fru de 3 à 4 mm sènton bon lou cumin.
Usanço :Lou grun (fru) de càrvi èi couneigu pèr èstre un bon sabourun, s'emplego dins d'ùni relarg pèr douna de goust i tian, froumage e aigardènt... Li fueio soun manjadisso, en Savoio n'en fasien de soupo (siècle XIXen) ; au nostre se manjavo li racino. L'òli de grun de càrvi èi bono pèr tout ço que toco la digestioun, majamen contro li doulour de vèntre. Èi bon peréu contro lou tussi e pèr faire veni lou la dins li teté.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Carum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : Vo
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Prado
- Camin
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Carum carvi L., 1753
Galantino(-negrinello)
Aquilegia atrata
Ranunculaceae
Àutri noum : Aglantino, Gant-de-pastresso, Erbo-de-Nosto-Damo.
Nom en français : Ancolie noirâtre.
Descripcioun :La galantino-negrinello es uno poulido planto que trachis au nostre subretout en basso mountagno. Pèr la destria de si cousino fau regarda lis estamino dóu dedins que dèvon pas s'acaba en pouncho (un pau redouno-fotò). En mai d'acò aquéstis estamino despasson li petalo de mai de 3 mm. Après li flour soun mai founso e un pau pu pichoto qu'encò de Aquilegia vulgaris. Pensa de coumpara en quichant sus la flècho verdo aqui souto.
Usanço :Poudèn pensa qu'a li mémi prouprieta que Aquilegia vulgaris.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aquilegia
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3,5 à 4,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos
- Roucaio à l'oumbro
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Aquilegia atrata W.D.J.Koch, 1830